وایر شمع و کاربرد آن در خودرو چیست؟
شمع خودرو (به انگلیسی: Spark plug) یک قطعه کوچک در داخل سلیندر ماشین است که از یک طرف به وسیله وایر به باتری اتصال دارد و از طرف دیگر با فضایی که احتراق هوا و بنزین در آن صورت می‌گیرد. با زدن استارت ولتاژ برق به شمع می‌رسد و شمع در سوی دیگر خود جرقه می‌زند و باعث انفجار ترکیب هوا و بنزین می‌شود تا انرژی مورد نیاز برای حرکت خودرو به وجود آید. در واقع وظیفه شمع فقط جرقه زدن برای روشن شدن خودرو است به همین دلیل استارت زدن در خودرو اصلی ترین عامل برای روشن شدن آن است که به نوعی کلیدی برای آغاز به کار مجموعه موتور است تا بتواند خودرو را به حرکت درآورد. در صورتی که شمع درست کار نکند جرقه ای صورت نمی گیرد و انرژی برای حرکت خود به وجود نخواهد آمد.
وایر شمع خودرو
در ادامه قصد داریم شما را با بیشتر با این قطعه کوچک کاربردی آشنا نماییم و به بررسی انواع شمع و اهمیت آنها بپردازیم.
عملکرد شمع ماشین
سوخت خودروها یکی از عوامل مهم در تفاوت خودروها با یکدیگراست. این سوخت باعث ایجاد تفاوت در عملکرد خودروها نیز می‌شود. سوخت محرک اغلب خودروها از گذشته تا به امروز بنزین و گازوییل بوده است که گاز مایع و گاز CNG نیز به آن اضافه گردیده است که تمامی آنها با احتراق سوخت انرژی مورد نیاز اتومبیل را تامین می‌نمایند. با اینکه امروزه به صورت محدود برخی از اتومبیل‌ها با استفاده از انرژی برق نیز کار می‌کنند اما همچنان خودروهای احتراقی در الویت استفاده هستند. خودروهای احتراقی به خودروهایی گفته می‌شود که سوخت در آنها برای تبدیل به انرژی لازم است سوزانده شود. این خودروها انرژی مورد نیاز برای حرکت را به کمک احتراق داخلی سوخت در درون سلیندرهای موتور خودرو تامین می‌کنند. به عنوان مثال برای سوختن بنزین لازم است که این بنزین درون سلیندرها با هوا مخلوط شده و سپس به کمک یک جرقه کوچک منفجر شود. زمانی که شما سوییچ را می‌چرخانید یا فشار می‌دهید باعث برقراری ولتاژ برق از طرف باتری خودرو به سوی شمع به کمک وایر شمع می‌شوید و در نهایت شمع در سر دیگر خود جرقه ای ایجاد می‌کند که احتراق را رقم می‌زند. برای احتراق سه عامل اصلی سوخت، اکسیژن و حرارت مورد نیاز هستند که این حرارت به وسیله الکتریسته در شمع ایجاد می‌شود. در واقع شمع خودرو مانند همان فندکی است که با آن اجاق گاز را روشن می‌کنید.
شمع خودرو
جزییات شمع ماشین
شمع ماشین با اینکه بسیار کوچک است اما همانطور که گفتیم یک نقش کلیدی در مجموعه ی موتور دارد و لازم است که همواره سلامت آن چک شود تا عملکرد استارت و روشن شدن خودرو به درستی انجام شود. این قطعه کوچک خود نیز دارای جزییاتی است که قصد داریم در ادامه مطلب به آن اشاره نماییم.
انواع شمع خودرو
عایق چینی (سفال نسوز)
به طور کل تمامی شمع‌ها با یک لایه چینی پوشانده شده اند که این عایق از حرارت دهی خاک چینی که بیشتر از اکسید آلومینیوم یا آلومین ساخته شده است به وجود می‌آید. این خاک ابتدا با آب مخلوط می‌شود و آنگاه به شکل مایع بر روی بدنه شمع قرار می‌گیرد که با حرارت دهی تبدیل به یک لعاب شیشه ای می‌شود، مانند تمامی ظروف چینی که در اطرافتان آن را مشاهده می‌نمایید. این لایه خارجی به دلیل استفاده از خاک چینی به رنگ سفید است و به عنوان عایق عمل می‌کند تا مانع از نفوذ گرد و خاک و آلودگی‌ها به منافذ شمع گردد. این عایق به دلیل حرارت دهی در دمای بالا کاملا مستحکم و نسوز است . در برخی از شمع‌ها عایق چینی از شمع جدا می‌شود که به آنها شمع‌های دو تکه می‌گویند در این حالت فرآیند ساخت عایق جدا از بدنه شمع صورت گرفته است.
بدنه شمع
شمع خودرو دارای یک بدنه فولادی است که وظیفه ی اصلی آن نگهداری شمع بر روی سلیندر است. این بدنه در بالا دارای سر آچار خور و در پایین داره رزوه اتصال یا پایه شمع است. بین بدنه و سر سیلندر که شمع درون آن قرار می‌گیرد واشری برای جلوگیری از خروج سوخت و هوا تعبیه می‌شود.
ترمینال شمع
بخش پایینی شمع، یعنی همان بخشی که از سیم عایق بیرون زده است را ترمینال می‌گویند. این بخش وایر را به دلکو یا کوئل متصل می‌کند و انرژی الکتریسیته را جا به جا می‌کند. ترمینال مقاومت بالایی در برابر زنگ زدگی و خوردگی دارد.
پایه شمع(h3)
بخش بالایی شمع که رزوه شده است و به سر سلیندر متصل می‌شود و با محفظه احتراق هم سطح است. رزوه‌ها دو نوع هستند پایه بلند یا کوتاه که با توجه به سرسلیندر و نوع موتور باید از میان آنها انتخاب نمود توجه داشته باشید که اگر رزوه بلند یا کوتاه باشد و مناسب سرسیلندر خودروی شما نباشد، شمع خودرو دچار خودسوزی می‌شود.
تفاوت شمع پایه بلند و کوتاه
همانگونه که گفته شده رزوه در شمع دو نوع است پایه بلند و پایه کوتاه که تفاوت آنها در اندازه بدنه است. البته نوع سومی نیز وجود دارد که به عنوان شمع پایه متوسط شناخته می‌شود و ابعاد آن میان این دو شمع قرار می‌گیرد.
الکترود مثبت
اکترود بخش مرکزی شمع است که از جنس آلیاژ فولاد است و با عایق چینی پوشانده شده است. این بخش ممکن است دو تکه باشد. الکترودها از توان مقاومتی بالایی در برابر گرما برخوردار هستند تا بتوانند در دمای بالایی که ممکن است در معرض آن قرار گیرند مقاوم باشند. بین الکترود مثبت و عایق چینی یک فاصله وجود دارد که فضای انبساط الکترود را فراهم می‌کند و زمانی که الکترود گرم و منبسط می‌شود به عاسق فشار نمی آورد. الکترود مثبت، الکتریسیته را از ترمینال تا محفظه احتراق منتقل می‌کند.
اکترود منفی
در جریان‌های الکتریسیته همواره دو جریان رفت و برگشتی قرار دارد که باعث می‌شود سیم‌ها دوبانده باشند به همین دلیل کنار الکترود مثبت نوعی دیگری از الکترود است که به عنوان الکترود منفی شناخته می‌شود. این الکترود به بدنه یا پایه شمع متصل است و از سویی نیز با الکترود مثبت در یک فاصله کوتاه به سر می‌برد.
گپ یا شکاف جرقه
فاصله بین دو الکترود مثبت و منفی را اصطلاحا گپ می‌نمایند که شکافی است که در آن جرقه روی می‌دهد. این فاصله با توجه به نوع موتور تنظیم می‌شود و بسیار دقیق است. فاصله، نوع جرقه زنی را مشخص می‌کند و هر چه فاصله بیشتر باشد به همان اندازه جرقه حاصله بهتره ایجاد خواهد شد.
تعداد شمع در خودرو
به طور کل برای هر سلیندر متناسب با نوع خودرو یک یا دو شمع تعبیه شده است. شمع‌ها باید به دقت انتخاب شوند زیرا در صورت داشتن یک انتخاب غلط جرقه زنی به درستی انجام نمی شود و ممکن است شمع به سرعت دچار فرسایش شود. خرابی و فرسایش شمع در عملکرد خودرو اختلال ایجاد می‌نماید. اگر جرقه زنی در شمع زیاد باشد نیز به سرعت رو به فرسودگی می‌رود و کارآیی خود را از دست می‌دهد. تمامی اینها منجر به احتراق ناقص و عملکرد ضعیف موتور منجر خواهد شد.
وایر شمع چیست؟
وایر شمع یک سیم کابلی با عایقی پلاستیکی است که در دو طرف خود سوکت‌هایی برای اتصال به باتری و شمع دارد. این دو سر با درپوش‌های پلاستیکی پوشانده شده است که مانع از نفوذ آب و مایعات دیگر به مسیر جریان برق می‌شود زیرا باعث ایجاد اختلال در عملکرد وایر می‌شوند. یک طرف آن فیشی فلزی برای اتصال به دلکو یا کوئل وجود دارد که با درپوش لاستیکی پس از اتصال کامل پوشانده می‌شود و در سر دیگر مفتول فلزی است که به شمع اتصال می‌یابد این مفتول به بخش رسانای کابل وایر متصل است که در جریان انژی الکتریسته کمک رسان است. وایر شمع انرژی الکتریکی را از باتری به شمع انتقال می‌دهد و شمع جرقه می‌زند و همین جرقه انرژی گرمایی مورد نیاز برای احتراق مخلوط هوا و سوخت را تامین می‌کند.
پس وایر رابط میان شمع و باتری است که وظیفه انتقال برق از دلکو یا کوئل به شمع را بر عهده دارد. دلکو یا کوئل میزان جریان الکتریسیته دریافتی از باتری را افزایش می‌دهند تا به میزان مطلوب برای ایجاد جرقه در شمع برسد. هر شمع خودرو یک وایر دارد که بهتر است در دوره‌های معینی تعویض گردد زیرا ارتعاشات بالای موتورباعث کاهش کیفیت وایر می‌شود و به مرور موجب افت جریان برق میان شمع و کوئل می‌شود.
لازم به ذکر است در خودروهای پیشرفته دیگر خبری از وایر شمع یا همان کابل انتقال جریان برق نیست و کوئل مستقیما به شمع متصل شده است.
انواع شمع خودرو
شمع خودرو با وجودی که در همه خودروها عملکرد یکسانی دارد اما ظاهر و ماهیت آن متناسب با نوع ماشین می‌تواند متفاوت باشد و یا حتی بر اساس نوع احتراق یا جنس الکترودی که در آن به کار رفته است. همچنین نوع الکترود و تعداد آن نیز در نوع شمع تاثیر گذار است. در کل انواع شمع بیشتر در سه دسته طبقه بندی می‌شوند: بر اساس کد حرارتی، بر اساس جنس الکترود و بر اساس تعداد الکترود منفی.
انواع شمع بر اساس کد حرارتی
یکی از دسته بندی‌های شمع خودرو بر اساس کد حرارتی است که به میزان حرارتی اشاره دارد که این شمع در برابر آن مقاوم است. این دما در حدی است که زودتر از زمان موعد احتراق نکند و شمع بتواند تا زمان ترکیب کامل هوا و سوخت در سلیندر دما را کنترل کند. همچنین مانع از رسوب مخلوط گاز و سوخت روی الکترودها شود. کد حرارتی یا شاخص بازه حرارتی شمع با توجه به رزوه و جهت تنظیم حرارت تغییر می‌کند و میزان حرارتی که از سیلندر به موتور وارد می‌کند را نشان می‌دهد.
شمع‌های با کد حرارتی در سه زیر شاخه تقسیم می‌شود که آنها را در اینجا معرفی می‌کنیم:
شمع سرد
شمع‌های سرد سرعت انتقال حرارت بالایی دارند و گرما را در خود نگه نمی دارند. این شمع از نوع پایه کوتاه است و به دلیل کوتاه بودن پایه آنها سریعتر گرما را انتقال و از دست می‌دهد. به همین دلیل به آنها شمع سرد می‌گویند. این نوع شمع برای خودروهایی با موتورهایی که دمایی بالایی دارند مناسب است و به سرعت گرمای جرقه ایجاد شده را در خود کاهش می‌دهد.
شمع نیمه گرم
این نوع شمع توان انتفال حرارت کمتری نسبت به نوع سرد دارد و پایه آن بلندتر است. شمع نیمه گرم مناسب خودروهایی با موتور درجه حرارت متوسط هستند.
شمع گرم
شمع بلند به طور کل پایه بلند تر از دو نوع قبلی است و حرارت کمتری را انتقال می‌دهد. این شمع دیرتر حرارت خود را از دست می‌دهد زیرا دمای بالا باعث سوزاندن رسوب‌های روی شمع می‌شود و مانع از رسوب گیری الکترودهای آن می‌شود اغلب برای خودروهایی با موتورهای دمای پایین استفاده می‌شود.
توجه داشته باشید که اگر شمع با کد حرارتی مناسب برای ماشین خود انتخاب نکنید در آینده با مشکلات زیادی از جمله خود احتراقی، پیش احتراقی، احتراق خود به خود یا احتراق ناقص مواجه خواهید شد. نوع شمع در عملکرد خودرو تاثیر بسیاری دارد پس ابتدا نوع موتور ماشین خود را بر اساس درجه حرارت مشخص نمایید آنگاه دست به انتخاب بزنید.
انواع شمع بر اساس جنس الکترود
شمع‌ها بر اساس جنس الکترودها نیز دسته بندی متفاوتی دارند و با استفاده از فلزات مختلف تولید و عرضه می‌شوند که در عبور جریان برق تفاوت ایجاد می‌نماید. به طور کل انواع شمع بر اساس جنس الکترود به سه نوع تقسیم بندی می‌شود، جنس آنها نقش مستقیمی در میزان مقاومت آنها در برابر دما دارد.
شمع معمولی با الکترود مثبت نیکل
شمع با الکترود مثبت نیکل از رایج ترین شمع‌های بازار است که به آن شمع معمولی نیز گفته می‌شود. این شمع دارای سر گرد و تختی در الکترود مثبت است که باعث کاهش دقت جرقه زنی و کیفیت احتراق می‌شود و با خام سوزی همراه است. الکترودهای شمع با الکترود نیکل با توجه به بافت این فلز عمر کوتاهی دارند و سریعتر از دو نوع دیگر از بین می‌روند.
شمع سوزنی
شمع‌های سوزنی دارای ساختار الکترود مثبت بهتری نسبت به شمع‌های معمولی هستند و این باعث افزایش کیفیت جرقه زنی و در نتیجه احتراق بهتر می‌شود. این نوع شمع نسبت به نوع معمولی از دوام و کیفیت بیشتری در احتراق برخوردار است و مهمترین مزیت آن کاهش مصرف سوخت در خودرو است. شمع‌های سوزنی بهترین شمع برای افزایش شتاب، کاهش صدا و لرزش موتور خودرو می‌باشند. شمع‌های سوزنی از نظر جنس به دو دسته پلاتنیومی و ایریدیومی تقسیم می‌شوند.
شمع با الکترود پلاتینیوم
آلیاژ الکترودهای مثبت این نوع شمع از جنس پلاتینیوم است و عمر بالایی دارند و در برابر حرارت بسیار مقاوم است. اغلب می‌توانند تا حدود 100 هزار کیلومتر کار کنند.
شمع با الکترود ایریدیوم
شمع‌های ایریدیومی بهترین نوع شمع در بازار است که جنس آلیاژ الکترود مثبت آن از فلز ایریدیوم است و الکترود منفی آن از پلاتین است. جرقه زنی این دو فلز دقیق ترین نوع جرقه زنی است. این شمع طول عمر بالا تری نسبت به شمع با الکترود پلاتینیوم و شمع‌های معمولی دارد.
انواع شمع بر اساس تعداد الکترود
یکی دیگر از آیتم‌های دسته بندی شمع‌های تعداد الکترودهای منفی متصل به پایه آنها است. این تعداد می‌توانید بین 1 تا 4 الکترود متغیر باشد . تعداد اکترودهای منفی اصطلاحا به زمانه نام برده می‌شوند به عنوان مثال شمع با 1 الکترود یک زمانه با 2 الکترود دو زمانه و با 4 الکترود چهار زمانه نامیده می‌شوند. اما این نوع شمع قابل استفاده برای هر خودرویی نیست. آنها نسبت به تک الکترودها احتراق بهتری دارند و همچنین از طول عمر بیشتری برخوردارند اما نسبتا گران قیمت تر نیز هستند و فاصله میان الکترودها در آنها قابل تنظیم نیست.
انواع شمع خودرو
قیمت انواع شمع خودرو
به طور کل همیشه بهترین شمع ماشین از قیمت بالاتری نسبت به نمونه‌های معمولی با طول عمر کم برخوردار است با توجه به طول عمر و جنس الکترودهای شمع و میزان دقت جرقه زنی می‌توان شمع‌های سوزنی را نسبت به نوع معمولی گران تر دانست. لازم به ذکر است که تفاوت شمع‌های سوزنی و معمولی بیشتر در طول عمر، عملکرد و کد حرارتی آنها است. هر چه شمع طول عمر بیشتر و دقت بیشری در جرقه زنی داشته باشد از مقبولیت بالاتری برخوردار است اما لازم است که نوع شمع با موتور خودرو هماهنگ باشد. انتخاب شمع را حتما به متخصص مکانیک بسپرید تا با یک انتخاب مناسب کمترین استهلاک را در خودروی خود داشته باشید.
انواع شمع خودرو
خرابی شمع و وایر شمع
همانطور که پیشتر اشاره کردیم شمع و وایر شمع نقش کلیدی در روشن شدن خودرو دارند. در نتیجه اگر فرسوده یا خراب شوند بر کل راندمان خودرو تاثیر گذار خواهند بود. متخصصان توانسته اند علائمی را که بیانگر خرابی شمع یا وایر شمع است دسته بندی نمایند و اغلی خرابی شمع خودرو خود را به اشکال زیر نمایش دهد.
اشکال در استارت خوردن موتور
اشکال در شتاب گیری خودرو
لرزش خودرو در حین حرکت
سیاه شدن شمع خودرو
روشن شدن چک خودرو
توجه داشته باشید که با دیدن هر یک از این علائم لازم است نسبت به چک کردن شمع و وایر شمع خودروی خود اقدام نمایید. کارشناسان صنعت خودرو معتقدند بهترین زمان برای تعویض وایر شمع هر 20 هزار کیلومتر یکبار است. از آنجایی که شمع خودرو قابل مشاهده نیست لازم است به نشانه‌های خرابی شمع خودرو بیشتر توجه نمایید.پ
تاثیر شمع و وایر در شتاب خودرو
شمع خودرو در ارتباط مستقیم با وایر شمع و کویل وایر است که رابطه نزدیکی با استپر موتور دارند اگر هر یک از این دو قطعه عملکرد صحیحی نداشته باشد عملکرد موتور به خصوص در زمان گاز خوردن دچار اختلال می‌گردد. استپر مستقیما بر شتاب خودرو تاثیر می‌گذارد. این خرابی در شتاب گیری خودرو نقش زیادی دارد و در صورتی که وایر شمع ایراد داشته باشد شتاب گیری به سختی انجام می‌شود. شما می‌توانید با تعویض به موقع وایر شمع خودروی خود کمک بزرگی به شتاب گیری صحیح موتور خود نمایید.
خرید وایر شمع و شمع خودرو از لوازم یدکی خودروهای چینی
توجه داشته باشید در صورت خرابی شمع و وایر شمع خودروی چینی که دارید لازم است از لوازم یدکی‌های معتبر اقدام به خرید شمع و وایرشمع نمایید تا علاوه بر تهیه یک محصول با کیفیت بتوانید از خدمات پس از فروش آنها نیز بهره مند گردید. نیکا یدک یکی از معتبرترین فروشگاه‌های لوازم یدکی خودروهای چینی است که سابقه ای طولانی در ایران برای تامین قطعات یدکی خودروهای چینی دارد.
نیکا یدک واردکننده و عرضه کننده لوازم یدکی خودروهای چینی در ایران
نیکا یدک نامی آشنا در زمینه تایمن قطعات خودروهای چینی در ایران است که توانسته است از ابتدای ورود این خودروها نیاز متقاضیان ایرانی را برای خیرد لوازم یدیک خودروهای چینی برطرف نماید. این شرکت با ورود ماشین‌های چینی به ایران اقدام به واردات و تامین لوازم یدکی خودروهای چینی و توزیع آنها در کشور نموده است. و امروزه با بیش از 6 نمایندگی فعال در سراسر کشور توانسته است خدمات خود را به صورت گسترده ارائه دهد. در سالهای اخیر نیکا یدک با حضور در فضای مجازی و راه اندازی فروشگاه اینترنتی خود در جهت تامین انواع لوازم یدکی چینی از جمله لوازم یدکی MVM، لوازم یدکی لیفان، لوازم یدکی چری، لوازم یدکی جک، لوازم یدکی برلیانس، لوازم جلوبندی خودروهای چینی، قطعات یدکی بدنه خودروهای چینی و … فعالیت نماید. شما می‌توانید با مراجعه به بخش محصولات وب سایت نیکا یدک نسبت به خرید لوازم یدکی خودروهای چینی و خرید لوازم یدکی خودروهای بی ام و، لیفان و … اقدام نمایید.